Велики Четврток и Велики Петок, два дена со огромно значење во христијанството.
Велики Четврток и Велики Петок претставуваат светли точки во врзувањето на верските традиции и духовната сфера. Тоа се празници кои се преполнети со древни обичаи, традиции и врвни моменти од библиската причина на „Страсната седмица“. Овие два дена го подигнуваат верското восхитување и размислување за значењето на верата и жртвата.
Заедно да ги истражиме длабоките симболи на Велики Четврток и Велики Петок што ги красат овие два најважни дена во христијанството.
Страсната седмица и Великиот Четврток
Велики Четврток е четвртиот ден од Страсната Седмица пред Велигден. Името „страсна“ доаѓа од латинскиот збор „passio“ или „патос“ што значи „страдање“. Тоа го означува времето на Христовото страдање и жртва пред Неговото воскресение. Изразот „Страсна седмица“ се користи во православната и католичката христијанска вера за да се опише последната недела пред Велигден. Таа ги вклучува сите настани од Христовиот влез во Јерусалим (Недела на влезот, позната и како Цветна или Лазарава Недела)
Саботата пред Велигден се вика Лазарова Сабота во православната христијанска традиција затоа што според библиската приказна, ова е Лазарово воскресение и тоа се чита во црквите како дел од воскресната седмица. Според верувањето, тоа било знак на Исусовата сила и моќ над смртта и најава на Неговото сопствено воскреснување.
Великиот Четврток и симболиката на миењето на нозете
На Великиот Четврток, Исус ја воочи Светата последна вечер и го изврши чинот на прочистување на нозете на своите ученици. Тоа е момент на делување со силна симболика која има длабоко значење во христијанската традиција. Самиот чин е пример за скромност, послужливост и љубов кон другите. Во време кога миењето на нозете било работа за робови и слуги, Исус го направил тоа за да им покаже на учениците како треба да се однесуваат еден кон друг. Исус покажал дека вистинското водство вклучува послужливост и покорност кон другите. Оваа сцена каде Исус ги чисти нозете на учениците исто така се гледа како симбол на духовно чистење и обновување. Самото дејствие ги истакнува вредностите на смиреност, послужливост и љубов кои се централни во христијанската вера.
Предавството на Јуда и Христовото арестување
Велики Четврток е оној голем ден кога се размислува за вистинските вредности на библиските настани. Според Библијата, тој е денот на предавството на Јуда и на Христовото арестување. Предавството во примерот на Јуда и Христовото арестување е сценарио на измама и непочит кон вистинските вредности. Вредности на верата и човештвото. Тоа е денот кога себичноста и интересите на еден индивидуум ги надминуваат високите принципи на љубовта и правдата со оставање на непоправливи последици во својот пат.
Воскресението на Христос како извор на спасение
Во христијанството, оваа трагична случка го најавува воскресението на Христос и изворот на спасението кое одново не потсетува дека треба да се бориме против предавството и измамата и да ги одбраниме нашите вистински вредности.
Велики Четврток и неговите традиции
Во војажот на верата, најзацртаната традиција за Велики Четврток е бојадисувањето на велигденски јајца, симболизирајќи ја Христовата крв. Првото јајце, обично црвено се користи за цртање на крст на челото на најмладите во семејството во вера за здравје и заштита. Традицијата вклучува и приготвување на специјален велигденски леб кој е украсен со велигденски јајца. Велики Четврток е поврзан со верувањето дека небото се отвора за душите на мртвите. На Велики Четврток се служи литургија за Светиот Велики Петок кој го спомнува овој ден како последен оброк пред распнувањето.
Велики Петок – Ден на пост и длабоко размислување
На Великиот Петок, вториот ден од Велигденската седмица , христијаните го прославуваат како ден на пост и неизмерно почитување на Христовата жртва. Овој ден е тажен. Луѓето размислуваат за страданијата на Исус, за значењето на жртвата и за божјата милост. Впрочем, овие тивки и споделени размислувања, верниците ги носат низ целиот живот и ги потсетуваат за важноста на верата и почитувањето кон Христовата жртва.
Зошто се избегнува месото и месењето на леб
Според традицијата, на Велики Петок, месото се избегнува во било кој оброк на денот како израз на почит, пост и скромност. Лебот не се меси на овој ден поради религиозната почит на светоста. Актот на месење на лебот кој ја претставува храната на Христовата телесна жртва, се избегнува.
Во Христијанството, лебот има симболично значење како тело на Исус Христос. Според библиските записи, ее верува дека Исус на вечерата пред своето распнување изјавува дека со лебот живее човекот и со секој збор што излегува од Божјата уста. Ова ги поттикнува христијаните да се хранат со Божјата реч, со духовната храна како и со физичкиот леб. Во христијанството, давањето на леб на оние кои имаат насушна потреба за истиот е дел од христијанската одговорност кон ближниот во согласност со учењето на Исус за љубовта и милосрдието кон сите луѓе. На Велики Петок, традиционално, верниците не месат леб како израз, повторно на покорност кон Исус и спомен на Неговата жртва во насока на одржување на светоста на денот.
Обичајот со калење на овошја на Великиот Петок
Обичајот да се калемат овошјата на Велики Петок е дел од христијанската традиција. Истата се поврзува со симболиката на жртвата на Христос и неговото распнување. Претпоставката е дека овошјата калемени на овој ден се благословени и стануваат осветени поради значењето на овој голем христијански ден.
Вера која трае
Кога трае верата, ништо и никој не ја надминува. Таа е сила која стои наспроти сомнежите. Верата е крепост која не се крши пред предизвиците на времето и непогодностите на судбината. Верата е основа на нашата надеж и увереност во спасението. Таа е опонент на стравот и кога таа опстојува, смелоста не избледува, љубовта не исчезнува, а надежта не престанува да гори. Со верата, ние стоиме како сведоци на чудото на воскресението, одбивајќи да бидеме поразени од смртта затоа што во нас живее вечниот Живот.
пишува Ромина Марковска
