Неодамна, градовите Белград и Чачак беа домаќини на значајни културни настани кои ја истакнаа уметничката синергија меѓу Србија и Македонија. На овие настани беше претставена монографијата „Антологијата на српската графика: 30 години српска графика на Триеналето за графика во Битола од 1994-2021 година“ и промоцијата на српското издание на романот „Кога ќе стивне прашината“ од македонската авторка Јасмина Атанасова.
I
Белградскиот настан се случи во уметничкото одделение на Библиотеката на град Белград. Таму Владо Ѓорески-уметничкиот директор на Меѓународното триенале за графика во Битола, ја претстави монографијата „Антологија на српската графика“. Имено, идеата го документира придонесот на српските графичари на Триеналето во изминатите три децении. Монографијата прикажува преку 70 српски уметници, вклучително и значајни личности како Владимир Величковиќ. На Богдан Кршиќ и Божидар Плазниќ, прикажувајќи повеќе од 150 графички листови создадени за време на настанот.
Покрај оваа презентација, пред српската публика беше претставен романот, издание и на српски јазик на Јасмина Атанасова „Кога ќе стивне прашината“. Романот кој наиде на одличен одзив кај македонската читателска публика и кој неодамна Фондацијата Такец го прогласи за роман на годината, за прв пат беше претставен надвор од Македонија. А неговиот превод на српски јазик означи значајна пресвртница во книжевното патување на авторката. Работата на Атанасова ги истражува темите на идентитетот… Загубата и издржливоста преку наратив кој ги плете минатото и сегашноста во постмодерн стил.
Ова го истакна Наташа Рил-уредник за култура и уметност во оваа институција која беше и домаќин на настанот.
Освен Белград и градот Чачак беше домаќин на сличен настан. Со тоа се потврдија силните културни врски меѓу Србија и Македонија. Промоцијата опфати уште едно претставување на „Антологијата на српската графика“ и детална дискусија за романот на Атанасова.
Говорници на настанот во Чачак беа Делфина Рајиќ-директор на Музејот во Чачак, Владо Ѓорески-уметнички директор на Графичкото триенале во Битола… Драган Добросављевиќ – уметнички директор на Биеналето во Чачак и писателката Јасмина Атанасова.
Говорниците го истакнаа значајното влијание на романот. Неговата резонанца со современите книжевни трендови, а исто така го прославија неговиот успешен превод на српски јазик.
Атанасова изрази благодарност за топлиот прием на нејзиниот роман во Србија. Истакна дека ентузијастичките реакции на публиката и во Белград и во Чачак ги потврдија универзалните теми… Емотивната длабочина на нејзиното творештво.
Ѓоревски истакна како овие настани го претставуваат конкретизирањето на меѓународната соработка помеѓу Графичкото триенале во Битола, Биеналето за графика Чачак и Триеналето во Белград, прикажувајќи енергична размена на културни и уметнички идеи.
Двојните настани во Белград и Чачак беа пример за тековниот културен дијалог меѓу Србија и Македонија, поттикнувајќи подлабоко разбирање и ценење на уметничките и литературните придонеси на едни со други.
