Космополитската Вредност на Кирил и Методиј – Мостови на Културата /Космополити на духот, раритетни личности кои успеале да го надминат својот временски и географски контекст.
Светите браќа Кирил и Методиј се токму такви ликови: мисионери по вокација, мислители по дух, космополити по суштина — личности чие дело и денес зрачи со космополитската вредност на поврзување, разбирање и почит меѓу народите.
Солун: Почеток на една визија
Родени во Солун — крстосница на цивилизации, каде се мешале грчкиот, словенскиот, латинскиот и источниот свет — тие уште од мали нозе учеле дека различноста не е заканa . Tоа е можност. Нивната одлука да им подарат писмо на словенските народи не беше политички маневар. Tоа e длабоко човечка и визионерска мисија: да го направат зборот достапен.
Глаголицата – повеќе од писмо
Кога ќе создадеш писмо, не создаваш само алатка за пишување — создаваш цел еден универзум. Глаголицата и подоцна кирилицата не се само азбуки. Тие се културни гравитациони полиња кои и денес ги обединуваат словенските народи.
Кирил и Методиј се творци на национална идеја: дека секој народ има право да мисли, пишува и создава на свој јазик, во својот дух.
“Светите Кирил и Методиј не се само творци на писмо, тие се космополити на духот, кои преку својата мисија успеаја да ги поврзат народите надвор од временските и просторните граници, градејќи мостови на културата и разбирањето.” – извор
Мостови наместо ѕидови
Тие не патуваа низ Европа за да покорат. Тие патуваа за да поврзат. Ги надминаа границите меѓу латинското и византиското, меѓу империјата и провинцијата, меѓу „високата“ култура и народната душа. Токму затоа нивната мисија денес може да се чита како повик кон отвореност, разбирање и меѓусебна почит.
📜 Како што истакнува Советот на Европа во рамки на Културната рута на Кирил и Методиј: „Светите Кирил и Методиј значително влијаеле врз културниот развој на европските народи и ги поставиле темелите за европската култура. Тие остануваат симболи на вредности како човечко достоинство, толеранција и слобода на изразување.“ – извор
Во свет што сè уште се бори со поделби, Кирил и Методиј нè потсетуваат дека вистинската сила не е во наметнувањето. Таа е во дарувањето. Не во унификацијата туку во преведувањето — буквално и метафорички. Зашто само кога ќе го разбереш другиот на негов јазик, можеш и да го разбереш во неговата целост.
Кратки мисли за споделување
- Кирил и Методиј не создадоа само писмо – создадоа глас за сите што немаа.
- Тие не го носеа мечот. Тие ја носеа азбуката. Вистински космополити на духот.
- Различноста не е закана. Таа е можност. Кирил и Методиј го знаеја тоа пред сите нас.
Почитувај го својот јазик, но не го затворај срцето за туѓите зборови – токму тоа нè учат браќата од Солун.
пишува: Ромина Марковска
